اسباب بازي

هر كسي خاطره اي از اسباب بازي محبوبش دارد. ممكن است اين خاطره ساختن ستون با لگو باشد يا درست كردن قطار، يك عروسك يا يك سرويس وسايل چاي خوري، هر چند بازي با يك وسيله به اين معنا نيست كه بچه ها ساختمان ساز، راننده قطار، خانه دار يا صاحب كافه شده باشند.

آيا واقعا اسباب بازي هايي كه كودكان با آن بازي مي كنند در انتخاب كارشان تاثير مي گذارند؟ برخي كارشناسان عقيده دارند كه اسباب بازي ها اين تاثيرگذاري را دارند. آنها مي گويند: انواع اسباب بازي هاي مختلف پيام هاي متفاوتي در مورد اينكه انجام چه كارهايي براي دختران و پسران مناسب است به آنها مي دهد و اسباب بازي هاي محتواي آموزشي متفاوتي دارند. هر دوي اين مشخصه ها مهم هستند و بر تحصيل و انتخاب شغل كودكان در آينده تاثير خواهند داشت.

خانم فرانسيس در يك تحقيق به پسران اسباب بازي هايي داد با تركيبي از فعاليت، ساخت و ساز و ماشين آلات و به دختران عروسك و ابزارهايي داد كه آنها را تشويق به آرايشگري مي كرد. پيامي كه به نظر مي رسيد پسران از تقسيم اين اسباب بازي ها گرفتند اين بود كه آنها بايد چيزهايي بسازند و مشكلات را حل كنند و پيامي كه دختران گرفتند اين بود كه بايد مراقب بقيه باشند و مسئوليت تغذيه و پرورش را به عهده بگيرند. او توضيح داد: اسباب بازي پسرها بيشتر آموزنده است و داراي اجزايي است كه اطلاع و آموزش بيشتري به پسرها مي دهد، با دستورات تكنيكي و اجزايي كه بايد در هم جا بيفتند. در حالي كه اسباب بازي هاي دختران بيشتر خلاقيت و قوه تخيل آنها را پرورش مي دهد.

تحقيقات نشان مي دهد كه بيش از ۶۰ درصد بزرگسالاني كه در مشاغلي از جمله طراحي و معماري فعاليت مي كنند خانه سازي با لگوها از بازي هاي مورد علاقه شان بوده است. بيش از ۶۶ درصد كساني كه در مشاغل مرتبط با رياضيات مثل بانكداري يا حسابداري كار مي كنند پازل اسباب بازي مورد علاقه دوران كودكي شان بوده است.

خانم مك آليستر مشاور خانواده و روانشناس مي گويد چيزهاي خيلي بيشتري از اسباب بازي ها در آينده و تعيين شغل كودكان تاثير مي گذارند. اين تا حدي سطحي نگري است كه بگوييم به دختران ماشين و كاميون بدهيم تا با آن بازي كنند و آنها قرار است مهندس شوند. واقعا شواهد واقعي براي اثبات چنين چيزي وجود ندارد و انتخاب شغل تا زماني كه براي يك فرد اتفاق مي افتد از تجربه كودكي او فاصله زيادي دارد. محققان عقيده دارند بايد كودكان را تشويق كرد كه كشف كنند، بپرسند، درگير شوند و با هم كار كنند و همه اينها تاثير بيشتري بر آينده شان خواهد گذاشت. دكتر آماندا گامر روانشناس كودك مي گويد بايد مطمئن شد كه كودكان به يك برنامه بازي خوب و سالم دسترسي داشته باشند.

نقش بازي براي كودكان اين است كه تا جايي كه مي توانيم يك دامنه وسيع از تجربه ها را در اختيار كودكانمان بگذاريم. مشكل اين است كه پدر و مادرها معمولا آسانترين گزينه ها را انتخاب مي كنند ولي آنها بايد در اسباب بازي به دنبال چيزهايي باشند كه توانايي و خلاقيت كودك را افزايش مي دهد. بايد در انتخاب اسباب بازي ها سعي شود آن كليشه هاي رايج هم شكسته شوند. مثلا خيلي از پدر و مادرها به پسرانشان اجازه نمي دهند كه عروسك داشته باشند. مغازه ها هم لازم نيست همه صورتي ها و آبي ها را براي هميشه كنار بگذارند ولي بايد يك سياست ميانه انتخاب كنند.

خانم گامر مي گويد هيچ كودكي با بازي با لگوهاس ساختمان سازي را ياد نمي گيرد ولي ممكن است ياد بگيرد چطور آنها را روي هم قرار بدهد تا ستون ها و بدنه محكمي بسازد. بيشتر بحث اعتماد به نفس و آشنايي است تا مهارت اندوزي.
اسباب بازي فرزندت را جدي بگير

به طور كلي انتخاب نوع اسباب بازي اهميت زيادي دارد اما پويا بودن محيط زندگي كودك، تنوع و ايمني در زندگي او اهميت بيشتري دارد به اين شكل كه هر چه تنوع رنگي اشيا اطراف كودك و تنوع اصوات بيشتر باشد حواس بيشتري از كودك تحريك مي شود.

رنگ ها، بينايي و اصوات، قدرت شنوايي كودك را تحريك مي كنند و هرچه دريافت كودك از محيط بيشتر باشد و استمرار داشته باتشد بر رشد شناختي و هوشي او تاثير بيشتري خواهد گذاشت. درست است كه بخش اصلي رشد هوش و توانايي كودكان ژنتيكي است اما محيط نيز مي تواند باعث تقويت استعداد هاي ژنتيكي كودك شود، بنابراين لازم است اسباب بازي از نوعي باشد كه آسيبي به كودك نزند. هر چه سن كودك كمتر است اسباب بازي بايد نرم تر و هر چه سن او بيشتر مي شود اسباب بازي مي تواند جنس سخت تري داشته باشد.

از نظر جنسيت نيز معمولا كودكان به صورت ژنتيكي به اسباب بازي متناسب با جنس خود گرايش دارند اما اگر كودكي گرايش به بازي هاي مخصوص جنس مخالف داشت، اين مسئله نبايد از سوي والدين تقويت شود. به عنوان مثال اگر دختري به اسباب بازي هاي پسرانه گرايش داشت تقويت اين عمل او از سوي والدين در شكل گيري هويت او در بزرگسالي تاثير مي گذارد اما چنانچه والدين اين عمل فرزند خود را تقويت نكنند قدرت بازسازي مغز كودك به حالت مطلوب خود بازخواهد گشت.

از آنجا كه بازي يكي از ابزارهاي رشد مهارت هاي حسي، حركتي، هيجاني، شناختي و اجتماعي كودكان و انسان هاست در نتيجه تنوع در آن باعث پيشرفت كودك در اين مهارت ها مي شود و در اين خصوص آنچه كه مهم است بازي كودكان با يكديگر است تا بازي با اشياء.